زخم سوختگی چیست؟
سوختگی نوعی آسیب به پوست و بافت است که بر اثر گرما و حرارت زیاد مانند شعله آتش یا بخار آب، جریان برق، مواد شیمیایی مثل اسیدها و بازها ایجاد می شود.
در صورت عدم رعایت بهداشت فردی در این نوع زخم و همچنین در مواردی که تاول ایجاد شده بترکد، خطر عفونی شدن بسیار زیاد است.
بیشتر سوختگی های جزئی را می توان در خانه درمان کرد ولی برای سوختگی های جدی و با وسعت زیاد پس از کمک های اولیه مناسب و ارزیابی زخم با مراجعه سریع به مرکز درمانی و متخصص زخم زمان بهبود را سرعت بخشید.
اقدامات اولیه برای زخمهای ناشی از سوختگی:
۱. ناحیه آسیب دیده را در معرض جریان آب خنک قرار دهید. همچنین می توانید از پانسمان های سوختگی استفاده کنید.
۲. از پانسمان سنتی و ابداعی مانند زدن خمیر دندان، انواع کرم ها و سیب زمینی و یا پنبه به علت چسبندگی خودداری کنید.
۳. از قرار دادن یخ به طور مستقیم بر روی زخم خودداری کنید.
۴. در صورت ایجاد تاول از پاره کردن آن بپرهیزید و اجازه دهید تاول به تدریج جذب شود.
انواع سوختگی چیست؟
انواع مختلفی از سوختگی ها در اثر تماس حرارتی، تشعشعی، شیمیایی یا الکتریکی ایجاد می شود.
الف- سوختگی حرارتی:
این سوختگی ها به دلیل منابع گرمایی است که دمای پوست و بافت ها را بالا می برد و باعث مرگ سلول های بافتی یا سوختگی می شود. فلزات داغ، مایعات سوزاننده، بخار و شعله در تماس با پوست می توانند باعث سوختگی حرارتی شوند.
ب- سوختگی تشعشعی:
این سوختگی ها به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت در معرض پرتوهای فرابنفش خورشید یا سایر منابع تابش مانند اشعه ایکس ایجاد میشوند.
ج- سوختگی شیمیایی:
این سوختگی ها به دلیل تماس اسیدهای قوی، قلیایی ها، مواد شوینده یا حلال ها با پوست یا چشم اتفاق میوفتد.
د- سوختگی های الکتریکی: این سوختگی ها ناشی از عبور جریان الکتریکی از بدن است مثل جریان متناوب یا جریان مستقیم.
پوست و وظایف آن:
پوست بزرگترین اندام بدن است و وظایف مهم زیادی دارد. این اندام از چندین لایه تشکیل شده است. پوست علاوه بر اینکه به عنوان یک سپر محافظ در برابر گرما، نور، آسیب و نفوذ میکروب ها عمل می کند همچنین دمای بدن را تنظیم می کند. آب و چربی را ذخیره را می کند. اندامی حسی هم هست. از هدر رفتن آب جلوگیری می کند.
سوختگی ها بسته به عمق و شدت نفوذ آن ها در سطح پوست به درجه یک، دو و یا سه طبقه بندی می شوند.
سوختگی درجه یک( سطحی):
سوختگی های درجه یک فقط اپیدرم یا لایه بیرونی پوست را درگیر می کند. محل سوختگی قرمز، دردناک، خشک و بدون تاول است. آفتاب سوختگی خفیف یک مثال آن است. آسیب بافتی طولانی مدت در این موارد نادر است و معمولا با افزایش یا کاهش رنگ پوست همراه است.
سوختگی درجه دو( ضخامت جزئی):
سوختگی درجه دو اپیدرم و بخشی از لایه درم پوست را درگیر می کند. محل سوختگی قرمز، تاول زده و ممکن است متورم و دردناک به نظر برسد.
سوختگی درجه سه( ضخامت کامل):
سوختگی درجه سه اپیدرم و درم را ازبین می برد و ممکن است به استخوان ها، ماهیچه ها و تاندون های زیرین آسیب برساند. هنگامی که استخوان ها، ماهیچه ها یا تاندون ها نیز سوخته شوند ممکن است به آن سوختگی درجه چهار گفته شود. محل سوختگی سفید یا زغالی به نظر می رسد. از آنجایی که پایانه های عصبی از بین رفته اند هیچ احساسی در این ناحیه وجود ندارد.